પીએમઇન્ડિયા

પ્રધાનમંત્રી શ્રી નરેન્દ્ર મોદીએ આજે નવી દિલ્હીમાં હિન્દુસ્તાન ટાઇમ્સ લીડરશિપ સમિટ 2025ને સંબોધન કર્યું. આ પ્રસંગે બોલતા, તેમણે સમિટમાં ભારત અને વિદેશમાંથી આવેલા અસંખ્ય પ્રતિષ્ઠિત મહેમાનોની હાજરીની નોંધ લીધી અને આયોજકો તથા તેમના વિચારો રજૂ કરનાર તમામને શુભેચ્છાઓ પાઠવી. શ્રી મોદીએ નોંધ્યું કે શોભનાજીએ બે મુદ્દાઓનો ઉલ્લેખ કર્યો જે તેમણે ધ્યાનપૂર્વક જોયા. પહેલો મુદ્દો તેમના અગાઉના મુલાકાતનો સંદર્ભ હતો જ્યારે તેમણે એક સૂચન આપ્યું હતું, જે મીડિયા ગૃહો સાથે ભાગ્યે જ કરવામાં આવે છે, પરંતુ તેમણે તેમ કર્યું હતું. તેમણે ખુશી વ્યક્ત કરી કે શોભનાજી અને તેમની ટીમે ઉત્સાહપૂર્વક તે પાર પાડ્યું. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે જ્યારે તેમણે પ્રદર્શનની મુલાકાત લીધી, ત્યારે તેમણે જોયું કે ફોટોગ્રાફરોએ પળોને એવી રીતે કેદ કરી છે કે તે અમર બની ગઈ છે, અને તેમણે દરેકને તે જોવાની વિનંતી કરી. શ્રી મોદીએ આગળ શોભનાજીના બીજા મુદ્દા પર ટિપ્પણી કરી, જેનું અર્થઘટન તેમણે માત્ર એક ઇચ્છા તરીકે નહીં કે તેઓ રાષ્ટ્રની સેવા કરવાનું ચાલુ રાખે, પરંતુ હિન્દુસ્તાન ટાઇમ્સે પોતે કહ્યું કે તેમણે તે જ રીતે સેવા કરવાનું ચાલુ રાખવું જોઈએ, જેના માટે તેમણે વિશેષ આભાર વ્યક્ત કર્યો.

શ્રી મોદીએ પ્રકાશિત કર્યું કે આ વર્ષની સમિટની થીમ “ટ્રાન્સફોર્મિંગ ટુમોરો” છે. તેમણે ધ્યાન દોર્યું કે હિન્દુસ્તાન ટાઇમ્સનો 101 વર્ષનો ઇતિહાસ છે અને તે મહાત્મા ગાંધી, મદન મોહન માલવિયા અને ઘનશ્યામદાસ બિરલા જેવા મહાન નેતાઓના આશીર્વાદ ધરાવે છે. તેમણે ટિપ્પણી કરી કે જ્યારે આ અખબાર આવતીકાલને બદલવાની વાત કરે છે, ત્યારે તે રાષ્ટ્રને આત્મવિશ્વાસ આપે છે કે ભારતમાં થઈ રહેલું પરિવર્તન માત્ર શક્યતાઓ વિશે નથી પરંતુ જીવન બદલવા, માનસિકતા બદલવા અને દિશાઓ બદલવાની સાચી કથા છે.

આજે ભારતીય બંધારણના મુખ્ય શિલ્પકાર, ડૉ. બાબાસાહેબ આંબેડકરનો મહાપરિનિર્વાણ દિવસ પણ છે, તેની નોંધ લેતા, શ્રી મોદીએ તમામ ભારતીયો વતી તેમને શ્રદ્ધાંજલિ અર્પણ કરી. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે આપણે એક એવા વળાંક પર ઊભા છીએ જ્યાં 21મી સદીનો એક-ચતુર્થાંશ ભાગ પસાર થઈ ગયો છે. તેમણે નોંધ્યું કે આ 25 વર્ષોમાં વિશ્વએ ઘણા ઉતાર-ચઢાવ જોયા છે, જેમાં નાણાકીય કટોકટી, વૈશ્વિક મહામારી, તકનીકી વિક્ષેપો, વિખંડિત વિશ્વ અને ચાલી રહેલા યુદ્ધોનો સમાવેશ થાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આ તમામ પરિસ્થિતિઓ કોઈને કોઈ સ્વરૂપમાં વિશ્વને પડકારી રહી છે, જે અનિશ્ચિતતાઓથી ભરેલું છે. શ્રી મોદીએ ઉદ્ગાર કર્યો, “આ અનિશ્ચિતતાના યુગમાં, ભારત એક અલગ લીગમાં પોતાને દર્શાવી રહ્યું છે, આત્મવિશ્વાસથી છલકાઈ રહ્યું છે.” તેમણે ઉમેર્યું કે જ્યારે વિશ્વ મંદીની વાત કરે છે, ત્યારે ભારત વિકાસની વાર્તા લખે છે; જ્યારે વિશ્વ વિશ્વાસની કટોકટીનો સામનો કરે છે, ત્યારે ભારત વિશ્વાસનો આધારસ્તંભ બની રહ્યું છે; અને જ્યારે વિશ્વ વિખંડન તરફ આગળ વધે છે, ત્યારે ભારત એક સેતુ-નિર્માતા તરીકે ઉભરી રહ્યું છે.

થોડા દિવસો પહેલા જ ભારતના ક્વાર્ટર-2 જીડીપીના આંકડાઓ જાહેર થયા હતા, જે આઠ ટકાથી વધુ વૃદ્ધિ દર દર્શાવે છે, જે પ્રગતિની નવી ગતિને પ્રતિબિંબિત કરે છે, તે વાત પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આ માત્ર એક સંખ્યા નથી પણ એક મજબૂત મેક્રો-ઇકોનોમિક સંકેત છે, એક સંદેશ છે કે ભારત આજે વૈશ્વિક અર્થતંત્રનું વૃદ્ધિ ડ્રાઇવર બની રહ્યું છે. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે આ આંકડાઓ એવા સમયે આવ્યા છે જ્યારે વૈશ્વિક વૃદ્ધિ લગભગ ત્રણ ટકા છે અને G-7 ના અર્થતંત્રો સરેરાશ લગભગ દોઢ ટકા છે. તેમણે રેખાંકિત કર્યું કે આવી પરિસ્થિતિઓમાં ભારત ઉચ્ચ વૃદ્ધિ અને ઓછી ફુગાવાના મોડેલ તરીકે ઉભરી આવ્યું છે. શ્રી મોદીએ યાદ કર્યું કે એક સમય હતો જ્યારે અર્થશાસ્ત્રીઓ ઉચ્ચ ફુગાવા વિશે ચિંતા વ્યક્ત કરતા હતા, પરંતુ આજે તે જ અર્થશાસ્ત્રીઓ ઓછા ફુગાવા વિશે વાત કરે છે.

ભારતની સિદ્ધિઓ સામાન્ય નથી, ન તો તે માત્ર આંકડાઓ વિશે છે, પરંતુ રાષ્ટ્રે છેલ્લા દાયકામાં લાવેલા મૂળભૂત પરિવર્તનને રજૂ કરે છે, તેના પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું કે આ મૂળભૂત પરિવર્તન સ્થિતિસ્થાપકતા વિશે છે, સમસ્યાઓના ઉકેલો શોધવાની વૃત્તિ વિશે છે, આશંકાના વાદળોને દૂર કરવા અને આકાંક્ષાઓને વિસ્તૃત કરવા વિશે છે. તેમણે ઉમેર્યું કે આ જ કારણ છે કે આજનું ભારત પોતાને બદલી રહ્યું છે અને આવનારી આવતીકાલને પણ બદલી રહ્યું છે.

પ્રધાનમંત્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી કે આવતીકાલને બદલવાની ચર્ચા કરતી વખતે, તે સમજવું આવશ્યક છે કે પરિવર્તનનો આત્મવિશ્વાસ આજે થઈ રહેલા કાર્યના મજબૂત પાયા પર આધારિત છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આજના સુધારાઓ અને આજનું પ્રદર્શન આવતીકાલના પરિવર્તનનો માર્ગ મોકળો કરી રહ્યા છે.

સરકાર જે અભિગમથી કામ કરી રહી છે તેને પ્રકાશિત કરતા, શ્રી મોદીએ નોંધ્યું કે ભારતની સંભવિતતાનો મોટો ભાગ લાંબા સમય સુધી વણવપરાયેલો રહ્યો. તેમણે જણાવ્યું કે જ્યારે આ વણવપરાયેલી સંભવિતતાને વધુ તકો મળે છે, જ્યારે તે રાષ્ટ્રના વિકાસમાં સંપૂર્ણ રીતે અને અવરોધ વિના ભાગ લે છે, ત્યારે દેશનું પરિવર્તન નિશ્ચિત છે. પ્રધાનમંત્રીએ પૂર્વી ભારત, ઉત્તર પૂર્વ, ગામડાઓ, ટિયર-ટુ અને ટિયર-થ્રી શહેરો, નારી શક્તિ, નવીન યુવાનો, દરિયાઈ શક્તિ અને બ્લુ ઇકોનોમી, અને અવકાશ ક્ષેત્ર પર વિચાર કરવા વિનંતી કરી, ધ્યાન દોર્યું કે તેમની સંપૂર્ણ સંભવિતતાનો અગાઉના દાયકાઓમાં ઉપયોગ થયો ન હતો. તેમણે રેખાંકિત કર્યું કે આજે ભારત આ વણવપરાયેલી સંભવિતતાનો ઉપયોગ કરવાના વિઝન સાથે કામ કરી રહ્યું છે. શ્રી મોદીએ આગળ નોંધ્યું કે પૂર્વી ભારતમાં આધુનિક ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, કનેક્ટિવિટી અને ઉદ્યોગમાં અભૂતપૂર્વ રોકાણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. તેમણે ટિપ્પણી કરી કે ગામડાઓ અને નાના શહેરોને આધુનિક સુવિધાઓથી સજ્જ કરવામાં આવી રહ્યા છે, નાના શહેરો સ્ટાર્ટઅપ્સ અને MSMEs માટે નવા કેન્દ્રો બની રહ્યા છે, અને ગામડાઓમાં ખેડૂતો વૈશ્વિક બજારો સાથે સીધા જોડાવા માટે FPOs બનાવી રહ્યા છે.

પ્રધાનમંત્રીએ ઉદ્ગાર કર્યો, “ભારતની નારી શક્તિ નોંધપાત્ર સિદ્ધિઓ હાંસલ કરી રહી છે અને રાષ્ટ્રની દીકરીઓ દરેક ક્ષેત્રમાં ઉત્કૃષ્ટ પ્રદર્શન કરી રહી છે,” ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આ પરિવર્તન હવે માત્ર મહિલા સશક્તિકરણ પૂરતું મર્યાદિત નથી, પરંતુ સમાજની માનસિકતા અને શક્તિ બંનેને બદલી રહ્યું છે.

પ્રધાનમંત્રીએ પ્રકાશિત કર્યું કે જ્યારે નવી તકો ઊભી થાય છે અને અવરોધો દૂર થાય છે, ત્યારે આકાશમાં ઊંચે ઉડવા માટે નવી પાંખો ઉમેરાય છે. ભારતના અવકાશ ક્ષેત્રનું ઉદાહરણ ટાંકતા, જે અગાઉ સરકારના નિયંત્રણ હેઠળ રહ્યું હતું, શ્રી મોદીએ નોંધ્યું કે અવકાશ ક્ષેત્રને ખાનગી ક્ષેત્ર માટે ખોલવા માટે સુધારાઓ રજૂ કરવામાં આવ્યા હતા, અને તેના પરિણામો હવે રાષ્ટ્રને દેખાઈ રહ્યા છે. તેમણે જણાવ્યું કે માત્ર 10-11 દિવસ પહેલા તેમણે હૈદરાબાદમાં સ્કાયરુટના ઇન્ફિનિટી કેમ્પસનું ઉદ્ઘાટન કર્યું હતું. તેમણે રેખાંકિત કર્યું કે સ્કાયરુટ, એક ખાનગી ભારતીય અવકાશ કંપની, દર મહિને એક રોકેટ બનાવવાની ક્ષમતા તરફ કામ કરી રહી છે અને ફ્લાઇટ-રેડી વિક્રમ-1 વિકસાવી રહી છે. પ્રધાનમંત્રીએ ટિપ્પણી કરી કે સરકારે પ્લેટફોર્મ પૂરું પાડ્યું અને ભારતના યુવાનો તેના પર એક નવું ભવિષ્ય બનાવી રહ્યા છે, જે આ સાચું પરિવર્તન હોવાનું સમર્થન કરે છે.

ભારતમાં અન્ય એક પરિવર્તનની ચર્ચા થવી જોઈએ તેના પર ભાર મૂકતા, શ્રી મોદીએ યાદ કર્યું કે એક સમય હતો જ્યારે સુધારાઓ પ્રતિક્રિયાશીલ હતા, જે કાં તો રાજકીય હિતો દ્વારા અથવા કટોકટીનું સંચાલન કરવાની જરૂરિયાત દ્વારા ચલાવવામાં આવતા હતા. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આજે સુધારાઓ રાષ્ટ્રીય લક્ષ્યોને ધ્યાનમાં રાખીને હાથ ધરવામાં આવે છે. પ્રધાનમંત્રીએ પ્રકાશિત કર્યું કે દરેક ક્ષેત્રમાં સુધારાઓ થઈ રહ્યા છે, ભારતની ગતિ સતત રહે છે, તેની દિશા સુસંગત છે, અને તેનો ઇરાદો રાષ્ટ્ર પ્રથમ (Nation First) માં મજબૂત રીતે મૂળિયાં ધરાવે છે. તેમણે રેખાંકિત કર્યું કે વર્ષ 2025 આવા સુધારાઓનું વર્ષ રહ્યું છે, જેમાં સૌથી મહત્વપૂર્ણ નેક્સ્ટ-જનરેશન જીએસટી છે. પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું કે આ સુધારાઓની અસર સમગ્ર દેશમાં જોવા મળી છે. તેમણે આગળ ટિપ્પણી કરી કે આ વર્ષે પ્રત્યક્ષ કર પ્રણાલીમાં પણ એક મોટો સુધારો રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં 12 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર શૂન્ય કર હતો, જે એક દાયકા પહેલા પણ અકલ્પનીય પગલું હતું.

સુધારાઓની શ્રેણી ચાલુ રાખતા, શ્રી મોદીએ કહ્યું કે માત્ર ત્રણથી ચાર દિવસ પહેલા નાની કંપનીની વ્યાખ્યામાં સુધારો કરવામાં આવ્યો હતો. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે પરિણામે, હજારો કંપનીઓ હવે સરળ નિયમો, ઝડપી પ્રક્રિયાઓ અને સારી સુવિધાઓના દાયરામાં આવી ગઈ છે. પ્રધાનમંત્રીએ આગળ નોંધ્યું કે લગભગ 200 ઉત્પાદન શ્રેણીઓને ફરજિયાત ગુણવત્તા નિયંત્રણ આદેશ (Quality Control Order)માંથી પણ દૂર કરવામાં આવી છે.

પ્રધાનમંત્રીએ કહ્યું, “ભારતની આજની યાત્રા માત્ર વિકાસ વિશે નથી પણ માનસિકતામાં પરિવર્તન, એક માનસિક પુનરુજ્જીવન વિશે પણ છે.” તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે કોઈ પણ રાષ્ટ્ર આત્મવિશ્વાસ વિના પ્રગતિ કરી શકે નહીં, અને કમનસીબે, વસાહતી શાસનના લાંબા વર્ષોએ વસાહતી માનસિકતાને કારણે ભારતનો આત્મવિશ્વાસ હલાવી દીધો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ પ્રકાશિત કર્યું કે આ વસાહતી માનસિકતા વિકસિત ભારતના લક્ષ્યને હાંસલ કરવામાં એક મુખ્ય અવરોધ રહી છે, અને તેથી આજનું ભારત પોતાને તેનાથી મુક્ત કરવા માટે કામ કરી રહ્યું છે.

બ્રિટિશરો સારી રીતે જાણતા હતા કે ભારત પર લાંબા સમય સુધી શાસન કરવા માટે, તેમણે ભારતીયોને તેમના આત્મવિશ્વાસથી વંચિત રાખવા પડશે અને હીનતાની ભાવના પેદા કરવી પડશે, જે તેમણે તે યુગ દરમિયાન કર્યું, તેની નોંધ લેતા, શ્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી કે ભારતીય કુટુંબ રચનાઓને જૂની પુરાણી તરીકે લેબલ કરવામાં આવી હતી, ભારતીય પોશાકને અવ્યાવસાયિક કહેવામાં આવ્યો હતો, ભારતીય તહેવારો અને સંસ્કૃતિને અતાર્કિક કહેવામાં આવ્યા હતા, યોગ અને આયુર્વેદને અ-વૈજ્ઞાનિક તરીકે નકારી કાઢવામાં આવ્યા હતા, અને ભારતીય શોધોની મજાક ઉડાવવામાં આવી હતી. તેમણે રેખાંકિત કર્યું કે આ ધારણાઓ દાયકાઓ સુધી વારંવાર પ્રચારિત, શીખવવામાં અને મજબૂત કરવામાં આવી હતી, જેનાથી ભારતીય આત્મવિશ્વાસ તૂટી ગયો હતો.

વસાહતી માનસિકતાની વ્યાપક અસર પર ટિપ્પણી કરતા, શ્રી મોદીએ કહ્યું કે તેઓ તેને સમજાવવા માટે ઉદાહરણો ટાંકશે. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે આજે ભારત વિશ્વની સૌથી ઝડપથી વિકસતી મુખ્ય અર્થવ્યવસ્થા છે, જેને વૈશ્વિક વિકાસ એન્જિન અને વૈશ્વિક પાવરહાઉસ તરીકે વર્ણવવામાં આવે છે, જેમાં એક પછી એક સિદ્ધિઓ મળી રહી છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આજે ભારતની ઝડપી વૃદ્ધિ હોવા છતાં, કોઈ તેને ‘હિંદુ વિકાસ દર‘ તરીકે ઉલ્લેખ કરતું નથી. તેમણે યાદ કર્યું કે જ્યારે ભારત બે થી ત્રણ ટકાના વૃદ્ધિ દર માટે સંઘર્ષ કરતું હતું ત્યારે આ શબ્દનો ઉપયોગ થતો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ સવાલ કર્યો કે શું કોઈ દેશના આર્થિક વિકાસને તેના લોકોના ધર્મ અથવા ઓળખ સાથે જોડવું અજાણતા થયું હશે, ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે તેના બદલે તે વસાહતી માનસિકતાનું પ્રતિબિંબ હતું. તેમણે ટિપ્પણી કરી કે એક સંપૂર્ણ સમાજ અને પરંપરાને અ-ઉત્પાદકતા અને ગરીબી સાથે સરખાવવામાં આવી હતી, જેમાં એ સાબિત કરવાના પ્રયાસો કરવામાં આવ્યા હતા કે ભારતનો ધીમો વિકાસ હિંદુ સભ્યતા અને સંસ્કૃતિને કારણે હતો. શ્રી મોદીએ એ વ્યંગ તરફ ધ્યાન દોર્યું કે તે કહેવાતા બુદ્ધિજીવીઓ જેઓ દરેક બાબતમાં સાંપ્રદાયિકતા (communalism) શોધે છે, તેઓએ હિંદુ વિકાસ દર શબ્દમાં સાંપ્રદાયિકતા જોવામાં નિષ્ફળ રહ્યા, જે તેમના યુગ દરમિયાન પુસ્તકો અને સંશોધન પત્રોનો ભાગ બનાવવામાં આવ્યો હતો.

પીએમ મોદીએ ટિપ્પણી કરી કે વસાહતી માનસિકતાએ ભારતના મેન્યુફેક્ચરિંગ ઇકોસિસ્ટમને બરબાદ કરી દીધું હતું અને સમજાવ્યું કે રાષ્ટ્ર તેને કેવી રીતે પુનર્જીવિત કરી રહ્યું છે. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે વસાહતી સમયગાળા દરમિયાન પણ ભારત શસ્ત્રો અને દારૂગોળોનું મુખ્ય ઉત્પાદક હતું, જેમાં ઓર્ડનન્સ ફેક્ટરીઓનું મજબૂત નેટવર્ક હતું, શસ્ત્રોની નિકાસ થતી હતી અને વિશ્વ યુદ્ધોમાં તેનો વ્યાપક ઉપયોગ થતો હતો. પ્રધાનમંત્રીએ નોંધ્યું કે સ્વતંત્રતા પછી, સંરક્ષણ મેન્યુફેક્ચરિંગ ઇકોસિસ્ટમનો નાશ કરવામાં આવ્યો, કારણ કે વસાહતી માનસિકતાને કારણે સરકારમાં રહેલા લોકોએ ભારતમાં બનેલા શસ્ત્રોને ઓછું મૂલવ્યું, જેનાથી દેશ વિશ્વના સૌથી મોટા સંરક્ષણ આયાતકારોમાંનો એક બની ગયો.

તે જ માનસિકતાએ જહાજ નિર્માણ ઉદ્યોગને અસર કરી, જે સદીઓથી ભારતમાં એક મુખ્ય કેન્દ્ર હતું, તેના પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ યાદ કર્યું કે પાંચથી છ દાયકા પહેલા પણ, ભારતના વેપારનો ચાલીસ ટકા હિસ્સો ભારતીય જહાજો પર થતો હતો, પરંતુ વસાહતી માનસિકતાએ વિદેશી જહાજોને પ્રાધાન્ય આપ્યું. તેમણે ટિપ્પણી કરી કે તેનું પરિણામ સ્પષ્ટ છે, કારણ કે એક રાષ્ટ્ર જે એક સમયે દરિયાઈ શક્તિ માટે જાણીતું હતું તે તેના વેપારના પંચાણુ ટકા માટે વિદેશી જહાજો પર નિર્ભર બની ગયું, જેના કારણે આજે ભારત વાર્ષિક ધોરણે વિદેશી શિપિંગ કંપનીઓને લગભગ $75 બિલિયન, અથવા લગભગ છ લાખ કરોડ રૂપિયા, ચૂકવે છે.

પ્રધાનમંત્રીએ રેખાંકિત કર્યું, “ભલે તે જહાજ નિર્માણ હોય કે સંરક્ષણ મેન્યુફેક્ચરિંગ, આજે દરેક ક્ષેત્ર વસાહતી માનસિકતાને પાછળ છોડીને નવી કીર્તિ હાંસલ કરવા માટે પ્રયત્નશીલ છે.”

શ્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી કે વસાહતી માનસિકતાએ ભારતના શાસન અભિગમને મોટું નુકસાન પહોંચાડ્યું, કારણ કે લાંબા સમય સુધી સરકારી વ્યવસ્થા તેના પોતાના નાગરિકો પ્રત્યે અવિશ્વાસથી ચિહ્નિત હતી. તેમણે યાદ કર્યું કે અગાઉ લોકોને તેમના પોતાના દસ્તાવેજો સરકારી અધિકારી દ્વારા પ્રમાણિત કરાવવા પડતા હતા, પરંતુ આ અવિશ્વાસ તોડવામાં આવ્યો અને સ્વ-પ્રમાણિતતા (self-attestation) પૂરતી માનવામાં આવી.

દેશમાં એવી જોગવાઈઓ હતી જ્યાં નાની ભૂલોને પણ ગંભીર ગુના ગણવામાં આવતા હતા, તેને પ્રકાશિત કરતા, શ્રી મોદીએ કહ્યું કે આ બદલવા માટે જન-વિશ્વાસ કાયદો રજૂ કરવામાં આવ્યો હતો, જેના દ્વારા આવી સેંકડો જોગવાઈઓને બિન-ગુનાહિત (decriminalized) કરવામાં આવી હતી. તેમણે આગળ નોંધ્યું કે અગાઉ એક હજાર રૂપિયાની લોન માટે પણ બેંકો અતિશય અવિશ્વાસને કારણે ગેરંટી માંગતી હતી. પ્રધાનમંત્રીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે મુદ્રા યોજના દ્વારા અવિશ્વાસના આ દુષ્ટ ચક્રને તોડવામાં આવ્યું, જેના હેઠળ અત્યાર સુધીમાં 37 લાખ કરોડ રૂપિયાની ગેરંટી-મુક્ત લોન આપવામાં આવી છે. તેમણે ટિપ્પણી કરી કે આ પૈસાએ એવા પરિવારોના યુવાનોને આત્મવિશ્વાસ આપ્યો છે જેમની પાસે ગેરંટી તરીકે ઓફર કરવા માટે કંઈ નહોતું, તેમને ઉદ્યોગસાહસિક બનવા માટે સક્ષમ બનાવ્યા.

દેશમાં હંમેશા એવું માનવામાં આવતું હતું કે એકવાર સરકારને કંઈક આપવામાં આવે, તો તે એક-માર્ગી ટ્રાફિક છે અને કંઈ પાછું આવતું નથી, તેની નોંધ લેતા, શ્રી મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે જ્યારે સરકાર અને લોકો વચ્ચેનો વિશ્વાસ મજબૂત બને છે, ત્યારે પરિણામો અન્ય એક અભિયાન દ્વારા સ્પષ્ટ થાય છે. પ્રધાનમંત્રીએ પ્રકાશિત કર્યું કે એ જાણીને આશ્ચર્ય થશે કે 78 હજાર કરોડ રૂપિયા બેંકોમાં, 14 હજાર કરોડ રૂપિયા વીમા કંપનીઓ પાસે, ત્રણ હજાર કરોડ રૂપિયા મ્યુચ્યુઅલ ફંડ કંપનીઓ પાસે, અને 9 હજાર કરોડ રૂપિયા ડિવિડન્ડમાં, તમામ બિનવારસી (unclaimed) પડ્યા છે. તેમણે રેખાંકિત કર્યું કે આ પૈસા ગરીબ અને મધ્યમ-વર્ગના પરિવારોનો છે, અને તેથી સરકાર તેને તેના યોગ્ય માલિકોને પરત કરવા માટે કામ કરી રહી છે. શ્રી મોદીએ આગળ નોંધ્યું કે આ હેતુ માટે વિશેષ શિબિરો શરૂ કરવામાં આવી છે, અને અત્યાર સુધીમાં લગભગ 500 જિલ્લાઓમાં આવી શિબિરોએ હજારો કરોડ રૂપિયા યોગ્ય લાભાર્થીઓને પરત કર્યા છે.

આ માત્ર સંપત્તિની પરત વિશે નથી પણ વિશ્વાસ વિશે છે, લોકોનો વિશ્વાસ સતત મેળવવાની પ્રતિબદ્ધતા વિશે છે, તેના પર ભાર મૂકતા, શ્રી મોદીએ ઉમેર્યું કે લોકોનો વિશ્વાસ એ રાષ્ટ્રની સાચી મૂડી છે, અને આવા અભિયાનો વસાહતી માનસિકતા હેઠળ ક્યારેય શક્ય ન હોત.

પ્રધાનમંત્રીએ ભાર મૂક્યો, “રાષ્ટ્રને દરેક ક્ષેત્રમાં વસાહતી માનસિકતાથી સંપૂર્ણપણે મુક્ત કરવું આવશ્યક છે.” તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે થોડા દિવસો પહેલા જ તેમણે દેશને એક અપીલ કરી હતી, જેમાં દરેકને દસ વર્ષના સમયગાળા સાથે કામ કરવા વિનંતી કરી હતી. શ્રી મોદીએ આગળ નોંધ્યું કે મેકોલેની નીતિ, જેણે ભારતમાં માનસિક ગુલામીના બીજ વાવ્યા હતા, તે 2035માં 200 વર્ષ પૂર્ણ કરશે, એટલે કે દસ વર્ષ બાકી છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આ દસ વર્ષની અંદર, તમામ નાગરિકોએ એ સુનિશ્ચિત કરવું આવશ્યક છે કે દેશ વસાહતી માનસિકતામાંથી મુક્ત થાય.

પ્રધાનમંત્રીએ રેખાંકિત કર્યું, “ભારત એક એવું રાષ્ટ્ર નથી જે માત્ર નિર્ધારિત માર્ગને અનુસરે, અને વધુ સારા આવતીકાલ માટે તેણે તેના ક્ષિતિજોને વિસ્તૃત કરવી આવશ્યક છે.” તેમણે દેશની ભવિષ્યની જરૂરિયાતોને સમજવા અને વર્તમાનમાં ઉકેલો શોધવાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે આ જ કારણ છે કે તેઓ વારંવાર મેક ઇન ઇન્ડિયા અને આત્મનિર્ભર ભારત અભિયાનો વિશે વાત કરે છે, નોંધ્યું કે જો આવી પહેલો ચારથી પાંચ દાયકા અગાઉ શરૂ થઈ હોત, તો ભારતની પરિસ્થિતિ આજે ઘણી અલગ હોત. શ્રી મોદીએ સેમિકન્ડક્ટર ક્ષેત્રનું ઉદાહરણ યાદ કર્યું, ઉલ્લેખ કર્યો કે પાંચથી છ દાયકા પહેલા એક કંપની ભારતમાં સેમિકન્ડક્ટર પ્લાન્ટ સ્થાપિત કરવા માટે આગળ આવી હતી પરંતુ તેને યોગ્ય ધ્યાન આપવામાં આવ્યું ન હતું, જેના પરિણામે ભારત સેમિકન્ડક્ટર મેન્યુફેક્ચરિંગમાં પાછળ રહી ગયું.

પ્રધાનમંત્રીએ આગળ ટિપ્પણી કરી કે ઊર્જા ક્ષેત્રે પણ આવી જ પરિસ્થિતિનો સામનો કરવો પડ્યો, ધ્યાન દોર્યું કે ભારત હાલમાં વાર્ષિક ધોરણે લગભગ 125 લાખ કરોડ રૂપિયાનું પેટ્રોલ, ડીઝલ અને ગેસ આયાત કરે છે. તેમણે રેખાંકિત કર્યું કે દેશમાં પુષ્કળ સૂર્યપ્રકાશ હોવા છતાં, 2014 સુધી ભારતની સૌર ઊર્જા ઉત્પાદન ક્ષમતા માત્ર 3 ગીગાવોટ હતી. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે છેલ્લા દસ વર્ષમાં આ ક્ષમતા વધીને લગભગ 130 ગીગાવોટ થઈ ગઈ છે, જેમાં એકલા રૂફટોપ સોલર દ્વારા 22 ગીગાવોટ ઉમેરવામાં આવ્યા છે.

શ્રી મોદીએ ટિપ્પણી કરી કે પીએમ સૂર્ય ઘર મફત બિજલી યોજનાએ નાગરિકોને ઊર્જા સુરક્ષાના અભિયાનમાં સીધો ભાગીદારી આપી છે. તેમણે પ્રકાશિત કર્યું કે વારાણસીના સંસદ સભ્ય તરીકે, તેઓ સ્થાનિક આંકડાઓ ટાંકી શકે છે, નોંધ્યું કે વારાણસીમાં 26,000 થી વધુ ઘરોએ આ યોજના હેઠળ સોલર પ્લાન્ટ લગાવ્યા છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે આ ઇન્સ્ટોલેશન દૈનિક ધોરણે ત્રણ લાખ યુનિટથી વધુ વીજળી ઉત્પન્ન કરી રહ્યા છે, જેનાથી લોકોને દર મહિને લગભગ પાંચ કરોડ રૂપિયાની બચત થાય છે. આ સૌર ઊર્જા ઉત્પાદન વાર્ષિક ધોરણે લગભગ નેવું હજાર મેટ્રિક ટન કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડી રહ્યું છે, જેને સરભર કરવા માટે ચાલીસ લાખથી વધુ વૃક્ષો વાવવા પડશે, તેના પર ભાર મૂકતા, પ્રધાનમંત્રીએ સ્પષ્ટ કર્યું કે તેઓ માત્ર વારાણસીના આંકડાઓ રજૂ કરી રહ્યા હતા, યોજનાના વિશાળ રાષ્ટ્રીય લાભ પર વિચાર કરવા વિનંતી કરી. તેમણે ટિપ્પણી કરી કે આ એક ઉદાહરણ છે કે કેવી રીતે એક જ પહેલમાં ભવિષ્યને બદલવાની શક્તિ હોઈ શકે છે.

શ્રી મોદીએ ધ્યાન દોર્યું કે 2014 પહેલા ભારત તેના 75 ટકા મોબાઇલ ફોન આયાત કરતું હતું, જ્યારે આજે મોબાઇલ ફોનની આયાત લગભગ શૂન્ય થઈ ગઈ છે અને દેશ એક મુખ્ય નિકાસકાર બની ગયો છે. તેમણે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે 2014 પછી એક સુધારો રજૂ કરવામાં આવ્યો, રાષ્ટ્રએ પ્રદર્શન કર્યું, અને તેના પરિવર્તનકારી પરિણામો હવે વિશ્વ જોઈ રહ્યું છે.

આવતીકાલને બદલવાની યાત્રા અસંખ્ય યોજનાઓ, નીતિઓ, નિર્ણયો, જાહેર આકાંક્ષાઓ અને જનભાગીદારીની યાત્રા છે, તેના પર ભાર મૂકતા, શ્રી મોદીએ ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે તે સાતત્યની યાત્રા છે, જે માત્ર એક સમિટની ચર્ચા પૂરતી મર્યાદિત નથી, પરંતુ ભારત માટે એક રાષ્ટ્રીય સંકલ્પ છે. પ્રધાનમંત્રીએ રેખાંકિત કરીને સમાપન કર્યું કે આ સંકલ્પમાં દરેકના સહકાર અને સામૂહિક પ્રયાસો આવશ્યક છે, અને તેમણે ફરી એકવાર તમામનો હૃદયપૂર્વક આભાર વ્યક્ત કર્યો.

SM/JY/GP/JD